مواد مخدر در انواع مختلف صنعتی و سنتی موجود بوده که هر کدام عوارض و اثرات مختلفی ایجاد میکنند. ترک بیشتر این مواد اعتیادآور دشوار است.
مواد مخدر چیست؟
به مواد مختلفی که در طول تاریخ ذهن و رفتار را تغییر میدهد، مواد مخدر گفته میشود. در واقع مواد مخدر هر نوع ماده غیرقانونی است که ضرر آن بیشتر از فایده آن است. برخی از مواد مخدر داروهایی هستند که در دوزهای پایین فرد را کسل کرده و درد را تسکین میدهند. همچنین خواب عمیق ایجاد میکنند. اما در دوزهای بالا باعث اختلال در عملکرد مغز شده و عوارض شدیدی در پی دارند.
اعتیاد به مواد مخدر
اعتیاد به مواد مخدر در واقع نوعی بیماری است که بر مغز و رفتار فرد تأثیر میگذارد. در این حالت فرد دچار ناتوانی در کنترل استفاده از یک داروی قانونی یا غیرقانونی میشود. موادی مثل الکل، ماریجوانا و نیکوتین جز مواد مخدر محسوب میشوند. افراد معتاد با وجود اطلاع از مضرات مصرف این مواد بازهم به استفاده از آنها ادامه میدهند.
بسیاری از افراد معتاد به مواد مخدر در موقعیتهای اجتماعی بهعنوان تفریح و تجربهکردن از مواد مخدر استفاده کرده و پس از مدتی مصرف بهصورت مکرر میشود. خطر اعتیاد و سرعت معتاد شدن شخص به نوع ماده مخدر بستگی دارد. بسیاری از افراد معتاد باگذشت زمان به دوزهای بیشتری از آن ماده نیاز داشته تا حس قبل را تجربه کنند.
علت وابستگی به مواد مخدر
بیشتر مواد مخدر بر مدار پاداش مغز تأثیر میگذارند و باعث افزایش پیامرسان شیمیایی دوپامین میشوند. این تغییر در سیستم پاداش باعث میشود تا فرد رفتارهای موردنظر برای تکرار این فرایند را دوباره تکرار کند. افزایش دوپامین در مغز رفتارهای لذتبخش اما ناسالم را تقویت میکند.
با ادامه مصرف ماده مخدر، مغز با آن سازگار شده و توانایی سلولهای مدار پاداش کاهش مییابد. در این حالت شخص دیگر احساسی که در اولین مصرف داشته است، تجربه نمیکند. باید شخص معتاد دوزهای بیشتری مصرف کرده تا به همان میزان رضایت برسد.
سازگاریهای مغزی باعث میشود، شخص از کارهای لذتبخش مانند گذشته لذت نبرد. کارهایی مانند غذا خوردن، رابطه جنسی یا فعالیت اجتماعی. استفاده طولانی همچنین باعث ایجاد تغییرات در سایر سیستمها و مدارهای شیمیایی مغز شده و عملکردهای زیر را تحت تأثیر قرار میدهد.
یادگیری*قضاوت*تصمیمگیری*تحمل فشار*حافظه*رفتار و اخلاق
انواع مواد مخدر
امروزه مواد مخدر در انواع مختلفی تهیه شده و هرکدام اثرات و عوارض متفاوتی را به دنبال دارند. این مواد با ایجاد وابستگی روانی و جسمی شخص را معتاد کرده و عموماً ترک آنها مشکل است. مواد مخدر به دو نوع صنعتی و سنتی تقسیم میشوند.